در حال بارگذاری ...
یادداشتی از کوروش سلمانی

تئاتر.بت.هنرمند

 در کتاب سرشت راستین انسان اثر اریک فروم اینگونه میخوانیم که بی‌‌روحی و بیهودگی بت در «عهد عتیق» چنین بیان شده است: «چشم‌‌هایی دارند و نمی‌‌بینند؛ گوش‌‌هایی دارند و نمی‌‌شنوند» و تا به آخر. انسان هرچه بیشتر قدرتش را به بت‌‌ها منتقل کند، خود بی‌‌نواتر می‌‌شود و بیشتر به بت‌‌ها وابسته می‌‌شود؛ از این‌جاست که بت‌‌ها به او اجازه می‌‌دهند قسمت کوچکی از آنچه را که در اصل متعلق به خودش بود از طریق ستایش بازبخرد. بت‌‌ها می‌توانند سیمایی خداگونه داشته باشند: همچون دولت، کلیسا، یک شخص یا مالکیت. بت‌‌پرستی تجلیاتش را تغییر می‌‌دهد؛ زیرا هیچ دلیلی وجود ندارد که بت فقط در آن اشکالی یافت شود که به‌‌اصطلاح معنای دینی دارند. بت‌‌پرستی همیشه پرستیدن چیزی است که انسان قدرت‌‌های خلاق خود را درون آن گذاشته است و حال، به جای تجربه‌‌خویشتن در عمل خلاقه‌اش، به آن چیز تسلیم می‌‌شود.

وضعیت هشدار و قرمز کرونایی فعلی در اکثر استانهای مرزی و محروم از امکانات بهداشتی و درمانی گاهی ذهن ادم را به سمت بت سوق میدهد بت هایی که بزرگ شمرده میشوند و کر و لال هستند کسانی که عناوین بزرگ را یدک میکشند اما ناتوان از تصمیم گیری درست به موقع و خلاقانه هستند عناوین را مردم می دهند اعتبار ها را مردم می دهند مشکلات بهداشت درمان و تعطیلی ها و پا در هوا ماندن ها 

 کسانی که اسانترین راه ها را بهترین راهها می دانند اری ما هم میدانیم کادر درمانی هرمزگان و دیگر شهرها خسته اند اما قضاوت با مردم مگر هرمزگان بهداشت و درمان درست حسابی دارد کدام امکانات کدام کیفیت کدام منابع کدام بیمارستان و فضای مجهز دست به عصا چهل سال این سیستم را مدیریت کرده اند و الان که کارد به استخوان رسیده کادر درمان را سپر میکنند 

اگر کادر درمان هم خسته نباشند سیستم بهداشت و درمان هرمزگان راه به جایی نخواهد برد سالیان سال هرمزگان برای یزد و شیراز و کرمان بیمار ترانزیت میکند اگر عوارض همین ترانزیت را جمع میکردید الان ده تا بیمارستان مجهز ساخته بودید البته این شوخی بود از فردا عوارض مداوا در استانهای همجوار رو به جیب ملت نبندید 

اما در این اوضاع قشری که هرگز به عنوان صنف گروه دسته شاخه شناخته نمیشوندو اداره کلش در موضع گیری در انزوای کامل است هنرمندان بلند مرتبه مستضعفین فرهنگ وهنر هرمزگان اثر گذاران پر درد فرهیختگان زیر چتر خود همان هایی که فقط باید افتخار باشند و افتخار افرینی کنند باید الگو باشند باید برای اعتلای فرهنگ و هنر شهر در تکاپو باشند 

اگر قرار باشد ضرر و زیان هنرمندان را در کشور کسی جبران کند کدام مرجع پاسخگو است ؟ قطعا شما را ارجاع میدهند به سایت وزارت ارشاد و وعده هایی که ته ان معلوم نیست چگونه وصله پینه خواهد شد 

خوشبختانه با محافظه کاریهای پی در پی ارشاد در زمینه های مختلف در بحث کرونا هم در استان هرمزگان تنها جایی که بی ملاحظه و بدون چون و چرا همه فعالیتهای فرهنگی و هنری را تعطیل کردند اداره کل ارشاد بود خیلی ها هم هورا کشیدند و گفتند افرین چه حرکت هنرمندانه ای چه مبارزه جانانه ای با کرونا میکنند خط مقدم نابودی سر ذوق هنرمندان اگر از مدیران ارشاد بپرسیم راهکار دیگر شما چیست چه جوابی دارند؟ محافظه کاری اداره کل ارشاد در یک سال اخیر در موارد زیادی نمایان بوده این نوع محافظه کاری گاها اسیب های جبران ناپذیزی به گروههای هنری وارد کرده است 

محافظه کاری های فرهنگی به حدی تب ان بالا گرفته که حتی جشنواره تئاتر استانی هم در هاله ای از ابهام است 

دیگ هنر برای هنرمند اگر نجوشد برای عملکرد هیچ کسی هم نخواهد جوشید 

  قطعا عده ای لحظه شماری میکند که این رویداد را برگزارنکند گرچه انجمن نمایش استان زحمت برگزاری ان را میکشد اما وقتی حفظ سمت ها بر پویایی فرهنگ غلبه کند و هر روز کاسه ندارم ندارم و چه کنم به دست بگیری باید اهسته قدم برداشت و همه چیز را شیک نشان داد اوضاع فرهنگ و هنر هرمزگان بر اساس کلیپ و خبرها و شو هاعالی است 

اما در واقعیت اینگونه نیست حال هنر همانگونه که بود هست حال هنر به هنرمندش وصل است فقط مدیران می آیند و میروند یعنی اتفاق خاصی نیفتاده که هنر و هنرمندان بشکن بزنند و منتظر یک معجزه باشند 

در واقع رفت و امد مدیران فرهنگی حالا با جنس هنر یا بی جنس هنر درسی را به خود انها میدهد که هنرمندان ماندگار ترین افراد در فرهنگ و هنر یک استان هستند و مدیران فرهنگی رهگذرانی هستند که چند روزی در اقامتگاه بین راهی فرهنگ استراحت می کنند

اتفاقی که در ماجرای کرونا ویروس دامن تاتر و هنر های دیگر را گرفته چند و چون مدیریت فرهنگی استان را مشخص کرد ،برای پیشگیری پنج ماه همه مکانهای فرهنگی و هنری را تعطیل میکنند ؟

خسارت هارا چه کسی جبران می کند ؟ گفتند :ثبت نام کن اسیب دیدی ،خوب ثبت نام کردیم ،چه شد؟

تعطیلی مطلق به تمام معنا حتی یک راه حل یک پیشنهاد یک راهکار برای فعالیت های فرهنگی نداشته اید فعالیتهای که خیلی از هنرمندان از ان طریق درامد کسب میکردند چگونه خود را به بی خیالی زده اید وقتی میگوییم هنر نه صنف است نه شغل است نه منبع درامد است فقط شعاری است که به وقت سرمستی مدیران لاف ان را می زنند ،تکلیف هنرمندی که زندگی اش پنج ماه فلج شده چیست ؟مرکز هنرهای نمایشی هم درمانده است ، وزارت ارشاد هم درمانده است 

از هر طرف که نگاه میکنی عده ای نا اهل و دلال شیره جان این مملکت را دارند میکشند اما وقتی بر سفره فرهنگ و هنر مینشینیم خالی است نمونه آن جشنواره تاتر استانی هرمزگان بیست سال است که اعتبار ورودی ان دو میلیون تومان است 

همین هم در گذشته نداشتند که بدهند یا کلا دوست نداشتند بدهندچند سالی است انجمن نمایش کار را بدست گرفته و این پول را پرداخت میکند نگاه سطحی کم عمق و سیستماتیک و اتو کشیده به هنر نمی تواند عواطف و دغدغه های اجتماعی و اهداف متعالی هنرمندان را بر اورده کند ما اول باید از درون خودمان را اسیب شناسی کنیم بعد با هنر به دنبال حل اسیبها. و فرهنگسازی باشیم فرهنگ و هنری که به این راحتی تخته میشود وچاره اندیشی لرزه بر اندام مدیران ان انداخته را چگونه باید درمان کرد 

همیشه مدل نگاه یک مدیر بالادستی به هنر میتواند تاثیر خوب یا بدی بر روند حرکت هنرمندان بگذارد اما در هر دو صورت هنرمند در حال حرکت است و نمی ایستدانزوا هم برای مدیر هنری و هم برای هنرمند سم است و میتواند ریشه هایی که سالها برای ان زحمت کشیده را بخشکاند هنرمندان سهام داران فرهنگ و هنر یک استان هستند و طبیعی است که دغدغه معیشت انها باید فراموش نشود ما می دانیم که کرونا ویروس باشد یا نباشد معیشت هنرمند را کسی تضمین نمی کند هنرمندان بسیاری هستند در هرمزگان که هیچ کسی برای حل مشکلات روزمره انها حرکتی نمیکند زیرا تکلیف هنر مشخص نیست و فقط سمبلی داریم که انگار هنر صرفا باید باشد 

هنرمند بیمار ،بیکار ،اجاره نشین ،بدون بیمه تکلیفش در جامعه ما مشخص نیست ،

هنرمند کجای زندگی ایستاده که با هنرش نمی تواند نان شبش را تهیه کند ،

 بی روحی عمومی افت جامعه است گویی خدا در ان جامعه نیست و به ان اعتقادی ندارند و بی روحی فرهنگی چیزی نیست جز ندیدن هنرمندان و بی توجهی و بی احترامی به انها امروزه به جایی رسیده ایم که هنرمند حمایت نمیخواهد فقط میگوید بگذارید نفس بکشم بعضی وقتها خرخره هنر را میجوند راه نفس او را می بندند ظرافت هنر انچنان است که بی توجهی به ان بزرگترین اسیب را وارد میکند ،سرمایه داری و سرمایه داران می توانند این بی توجهی را رقم بزنند صاحبان قدرت و سیاست قطعا برای مدیریت هنر بر اساس خواست هنرمند عمل نمی کنند انطور که میخواهند عمل میکنند انطور که بر صندلی اش بیشتر تکیه بزند و دوام بیشتری برایش داشته باشد عمل میکند و راه گریزی نیست راستش را بخواهید بعضی وقتها نام بت فقط در ذهن من می چرخد چون اثر گذاری انسانها در جایگاههایی که با تذویر کسب کرده اند اینقدر ناچیز است که دوست داشتم بتی کر و لال در ان موقعیت قرار میگرفت این وضعیت فقط مربوط به هنر و هنرمند نیست و ممکن از در هر جایی اتفاق بیفتد اما انچه همیشه همراه هنرمند است رنج و سرمستی است شاید جای دیگری این دو وضعیت به این زیبایی همراه هم نباشند

بعد با هنر به دنبال حل اسیبها. و فرهنگسازی باشیم فرهنگ و هنری که به این راحتی تخته میشود وچاره اندیشی لرزه بر اندام مدیران ان انداخته را چگونه باید درمان کرد 

همیشه مدل نگاه یک مدیر بالادستی به هنر میتواند تاثیر خوب یا بدی بر روند حرکت هنرمندان بگذارد اما در هر دو صورت هنرمند در حال حرکت است و نمی ایستدانزوا هم برای مدیر هنری و هم برای هنرمند سم است و میتواند ریشه هایی که سالها برای ان زحمت کشیده را بخشکاند هنرمندان سهام داران فرهنگ و هنر یک استان هستند و طبیعی است که دغدغه معیشت انها باید فراموش نشود ما می دانیم که کرونا ویروس باشد یا نباشد معیشت هنرمند را کسی تضمین نمی کند هنرمندان بسیاری هستند در هرمزگان که هیچ کسی برای حل مشکلات روزمره انها حرکتی نمیکند زیرا تکلیف هنر مشخص نیست و فقط سمبلی داریم که انگار هنر صرفا باید باشد 

هنرمند بیمار ،بیکار ،اجاره نشین ،بدون بیمه تکلیفش در جامعه ما مشخص نیست ،

هنرمند کجای زندگی ایستاده که با هنرش نمی تواند نان شبش را تهیه کند ،

 بی روحی عمومی افت جامعه است گویی خدا در ان جامعه نیست و به ان اعتقادی ندارند و بی روحی فرهنگی چیزی نیست جز ندیدن هنرمندان و بی توجهی و بی احترامی به انها امروزه به جایی رسیده ایم که هنرمند حمایت نمیخواهد فقط میگوید بگذارید نفس بکشم بعضی وقتها خرخره هنر را میجوند راه نفس او را می بندند ظرافت هنر انچنان است که بی توجهی به ان بزرگترین اسیب را وارد میکند ،سرمایه داری و سرمایه داران می توانند این بی توجهی را رقم بزنند صاحبان قدرت و سیاست قطعا برای مدیریت هنر بر اساس خواست هنرمند عمل نمی کنند انطور که میخواهند عمل میکنند انطور که بر صندلی اش بیشتر تکیه بزند و دوام بیشتری برایش داشته باشد عمل میکند و راه گریزی نیست راستش را بخواهید بعضی وقتها نام بت فقط در ذهن من می چرخد چون اثر گذاری انسانها در جایگاههایی که با تذویر کسب کرده اند اینقدر ناچیز است که دوست داشتم بتی کر و لال در ان موقعیت قرار میگرفت این وضعیت فقط مربوط به هنر و هنرمند نیست و ممکن از در هر جایی اتفاق بیفتد اما انچه همیشه همراه هنرمند است رنج و سرمستی است شاید جای دیگری این دو وضعیت به این زیبایی همراه هم نباشند

کوروش سلمانی دهبارز




مطالب مرتبط

نگاهی به نمایش «دختر ساحل»

نگاهی به نمایش «دختر ساحل»

یادداشت کوروش سلمانی در مورد نمایش «دختر ساحل» به نویسندگی عبدالله ذاکری و کارگردانی ایوب رحیمی که در سی و پنجمین جشنواره تئاتر استان هرمزگان اجرا شد.

|

غزل ملک‌حسینی، کارگردان نمایش «رویای شیرین عروسک‌ها»

تئاتر باید به مدارس بیاید
غزل ملک‌حسینی، کارگردان نمایش «رویای شیرین عروسک‌ها»

تئاتر باید به مدارس بیاید

کارگردان «رویای شیرین عروسک‌ها» که در جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی اجرا داشت، از ضرورت پرداختن به تئاتر و این‌گونه نمایشی در مدارس سخن گفت و آن را لازمه رشد و شکوفایی فردی و اجتماعی دانش‌آموزان دانست.

|

نظرات کاربران